Πόνος στο γόνατο από ιγνυακή κύστη. Κύστεις του baker.

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Ένας στους πέντε ανθρώπους ταλαιπωρούνται στις μέρες μας από πόνο στο ένα ή και στα δύο γόνατα. Οι αιτίες είναι πολλές και γι’ αυτό κρίνεται αναγκαία η ακριβής διάγνωση ώστε να δοθεί η κατάλληλη θεραπεία.
Μία από τις αιτίες είναι οι ιγνυακές κύστεις, που είναι επίσης γνωστές ως κύστεις Baker, δεν είναι σπάνιες και δεν θα πρέπει να διαφεύγουν της προσοχής του κλινικού ιατρού λόγω της πιθανότητας ρήξης.

Η Ιγνυακή κύστη πήρε το όνομά της από τον BAKER το 1877 όπου την περιέγραψε σαν μια ευμεγέθη ιγνυακή κύστη που δημιουργείτε από παγίδευση υγρού μέσα σε ένα ορογόνο θύλακο (bursa), σχηματιζόμενη από τον ημιυμενώδη τένοντα. Παρατήρησε επίσης επικοινωνία της κύστης με την άρθρωση με υγρό το οποίο διαφεύγει μέσα στο ορογόνο θύλακο, αλλά δεν μπορεί να επιστρέψει στην άρθρωση με ανάδρομη πορεία. Από τότε (Wilson1938, Taylor & Rana 1973, Lindgren 1977), πολλοί περιέγραψαν την παθογένεια της ιγνυακής κύστης.


Η κύστη Baker είναι μια κύστη η οποία υπάρχει στο οπίσθιο μέρος του γόνατος (ιγνυακή κοιλότητα) και αποτελεί μια χαλάρωση του αρθρικού θυλάκου προς την περιοχή αυτή. Η κύστη συνήθως έχει μέσα αρθρικό υγρό. Το μόνο αρχικό σύμπτωμα μπορεί να είναι κυστικό οίδημα στην ιγνυακή χώρα με ήπιες ή και καθόλου ενοχλήσεις. Όταν αυξηθεί όμως το μέγεθος της διάτασης, υπάρχει μεγαλύτερη ενόχληση ιδιαίτερα στην πλήρη κάμψη ή έκταση του γόνατος. Η κύστη, γίνεται καλύτερα ορατή, όταν ο ασθενής είναι σε όρθια θέση και εξετάζεται από πίσω. Κάθε νόσημα της κατά γόνυ άρθρωσης, που προκαλεί συγκέντρωση αρθρικού υγρού στην άρθρωση, μπορεί να επιπλακεί με ιγνυακή κύστη. Μεταξύ της άρθρωσης του γόνατος και του ημιμεμβρανώδους γαστροκνημίου θυλάκου, που βρίσκεται κάτω από την έσω κεφαλή του γαστροκνημίου μυός, μπορεί να υπάρχει φυσιολογική επικοινωνία. Σε επικοινωνούσες με την άρθρωση κύστεις αναπτύσσεται βαλβιδικός μηχανισμός από την άρθρωση προς την κύστη, ο οποίος ενεργοποιείται από την πίεση της συλλογής αρθρικού υγρού μέσα στην άρθρωση. Σε μελέτη έχει φανεί ότι στο 40% του πληθυσμού υπάρχει επικοινωνία μεταξύ της άρθρωσης και του θυλάκου.



Η κύστη είναι πιο συχνή σε άνδρες ηλικίας 15-30 ετών, με συχνότερο αίτιο τις άμεσες κακώσεις του γόνατος, ενώ στους ενήλικες, πηγή της χρόνιας υμενίτιδας που παράγει το υγρό είναι οι φλεγμονώδεις και εκφυλιστικές αρθροπάθειες, όπως η οστεοαρθρίτιδα και η ρευματοειδής αρθρίτιδα.
Σχεδόν όλες οι ιγνυακές κύστεις είναι δευτερογενείς. Οι κύστεις αυτές είναι πολυπαραγοντικής αιτιολογίας αλλά γενικά θεωρούνται σαν το τελικό αποτέλεσμα συνυπάρχουσας ενδοαρθρικής παθολογίας του γόνατος. Έτσι συνδυάζονται συχνά με οστεοαρθρίτιδα, ρευματοειδή αρθρίτιδα, χόνδρινη βλάβη, μηνισκική ρήξη και ανεπάρκεια του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου και σπανιότερα αποδίδονται σε υπέρχρηση, φλεγμονή, τράυμα ή και άλλες αιτίες όπως σπονδυλοαρθροπάθεια ή ουρική αρθρίτιδα. Αντίθετα στις λιγότερο συχνές πρωτογενείς ιγνυακές κύστεις παρατηρείται μία θυλακική προσεκβολή η οποία δεν επικοινωνεί με τον αρθρικό θύλακο του γόνατος

Συμπτώματα:

Οίδημα στο οπίσθιο τμήμα του γονάτου, ερυθρότητα που συνοδεύεται από πόνο στο υπόλοιπο γόνατο και πόδι. 

 

Eπιδεινώνεται κατά την άσκηση ή κατά την κάμψη ή έκταση του γόνατος. Αυτά τα συμπτώματα συνοδεύονται με συμπτώματα της υποκείμενης νόσου (ρήξη μηνίσκου, ραγείς πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος, εκφυλιστική αρθρίτιδα).
Στα παιδιά (σπάνια) η ιγνυακή κύστη είναι ασυμπτωματική και συνήθως παρατηρείται από το ίδιο το παιδί.
Ρήξη της ιγνυακής κύστης μπορεί να συμβεί ξαφνικά προκαλώντας έντονο πόνο και οίδημα στην γάμπα, αυτός ο συνδυασμός συμπτωμάτων έχει ονομασθεί «σύνδρομο ψευτοθρομβοφλεβίτιδος» διότι τα σημεία και τα συμπτώματα ταιριάζουν με την θρομβοφλεβίτιδα. Συνοδεύεται από αύξηση της θερμοκρασίας, ερυθρότητα και ευαισθησία στην οπίσθια επιφάνεια της κνήμης. Εντούτοις η ρήξη αυτή μπορεί να μη συνοδεύεται από ισχυρό πόνο αλλά μόνο από οίδημα της γαστροκνημίας και της ποδοκνημικής



Διάγνωση
Οι απλές ακτινογραφίες είναι αρνητικές. Η απεικόνιση ασβεστώσεων μέσα στον κυστικό σχηματισμό είναι ένδειξη υμενικού σαρκώματος ή αιμαγγειώματος.
Ένα φλεβικό υπερηχογράφημα Doppler είναι χρήσιμο για την διαφοροδιάγνωση της θρομβοφλεβίτιδας .
Η μαγνητική τομογραφία του γόνατος είναι χρήσιμη για την αξιολόγηση των ιγνυακών κύστεων. Στην μαγνητική τομογραφία διακρίνονται οι ιγνυακές κύστες, όπου μπορούν να διακριθούν από  συμπαγείς βλάβες ή όγκους στην ιγνυακή κοιλότητα. Η μαγνητική τομογραφία θα επιβεβαιώσει την διάγνωση και θα αποκλείσει έναν όγκο μαλακών μορίων

Θεραπεία:
Στα παιδιά οι ιγνυακές κύστεις αποτελούν γενικώς καλοήθης ασυμπτωματικές παθήσεις και σπάνια σχετίζονται με παθολογία της άρθρωσης. Οι περισσότερες ιγνυακές κύστεις στα παιδιά αυτοϊώνται. Στους ασυμπτωματικούς ασθενείς στους οποίους η παθολογική αυτή κατάσταση διαπιστώνεται σε τυχαίο έλεγχο δεν απαιτείται κάποια θεραπευτική προσέγγιση.
Η αντιμετώπιση της υποκείμενης νόσου, όπως η αρθρίτιδα ή κάποιος τραυματισμός, συχνά αρκεί. Η ίδια η κύστη, η οποία δεν αφαιρείται χειρουργικά, επειδή συνήθως υποτροπιάζει, μπορεί να αδειάσει με τη βοήθεια του γιατρού, ενώ ο πάγος μπορεί να μειώσει σημαντικά το οίδημα.
Μερικές φορές γίνεται ένεση στεροειδών στην κύστη. Είναι ένα παροδικό μέτρο και η κύστη συνήθως επανεμφανίζεται, εκτός αν έχει αντιμετωπισθεί η ενδαρθρική παθολογία.
Αν όμως υπάρχει ενδαρθρική βλάβη η οποία προκαλεί μηχανικά συμπτώματα, με πόνο και επίμονο οίδημα, τότε η θεραπεία είναι χειρουργική. Αν η αρθροσκοπική παρέμβαση δεν αντιμετωπίζει τα συμπτώματα, τότε ενδείκνυται η ανοικτή εκτομή.
Ο μίσχος που οδηγεί από  την άρθρωση στην κύστη ανευρίσκεται, συρράπτεται και αφαιρείται η κύστη. Συνήθως όμως η αντιμετώπιση της ενδαρθρικής βλάβης οδηγεί στην εξάλειψη της ιγνυακής κύστης.
Η θεραπευτική αντιμετώπιση της ρήξεως η οποία υποδύεται εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση περιλαμβάνει την συμπτωματική αγωγή με κατάκλιση, τη βάδιση με βακτηρίες για αποφυγή φόρτισης του σκέλους και τη χορήγηση με στεροειδούς αντιφλεγμονώδους αγωγής. Η χορήγηση αντιπηκτικής αγωγής αντεδείκνυται γιατί μπορεί να προκαλέσει αιμάτωμα στην γαστροκνημία και συρικνώσεις μυών.

Διαβάστε επίσης

• Πλατυποδία, για μικρούς και μεγάλους, αιτία για προβλήματα στο γόνατο και εκφυλιστική αρθροπάθεια.
• Στραμπούληγμα αστραγάλου ή διάστρεμμα ποδοκνημικής, τι είναι και πώς αντιμετωπίζεται
• Πόνος στη φτέρνα, πελματιαία απονεύρωση, άκανθα πτέρνας. Θεραπευτική αντιμετώπιση και ασκήσεις για το σπίτι.
• Που οφείλεται ο πόνος στα πέλματα; Απλές συμβουλές για να τα προστατεύσεις
• 18 προβλήματα των ποδιών μας, που μας προειδοποιούν για τη συνολική μας υγεία;

Αλέξανδρου Γιατζίδη
Dr.
PhD
https://scholar.google.gr/citations?hl=el&user=x0_XklQAAAAJ

Ξίδι, ξύδι, φάρμακο για πόνο, αρθρίτιδα, στομάχι, αποτοξίνωση, δίαιτα, ημικρανία, τσιμπήματα, διαβήτη

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακής βιολόγου, medlabnews.gr iatrikanea

Το ξίδι ή ξύδι δεν είναι μόνο για να νοστιμίζεις φαγητά. Ξέρετε πως έχετε ένα φάρμακο στην κουζίνα σας; Το ξίδι είναι φθηνό και είναι αυτό που θα το βάλετε στη σαλάτα σας, για να της δώσει μια ωραία γεύση, ταυτόχρονα όμως μπορεί να σας προστατεύει από τις καρδιακές παθήσεις και τον καρκίνο, ακόμη και να σας βοηθήσει να διατηρήσετε λαμπερή την επιδερμίδα σας και να λειτουργήσει ως αντιγηραντικό.

Το ξίδι είναι όξινο υγρό που προέρχεται από τη ζύμωση της αιθανόλης του κρασιού σε αιθανικό οξύ, μετά από χρόνια, χωρίς την προσθήκη ζάχαρης και με τη βοήθεια κάποιων χρήσιμων βακτηρίων.

Υπάρχουν διάφορα είδη ξιδιού, όπως το βαλσάμικο, το κόκκινο και το άσπρο. Το ξίδι φτιάχνεται κυρίως από κρασί, αλλά μπορεί και να φτιαχτεί και από φρούτα όπως μήλα, ντομάτα και καρύδα, από όσπρια όπως ρύζι και από μπίρα. Τα ξίδια που προέρχονται από χυμούς σταφυλιών και μήλων είναι τα πιο εύγευστα. Το μηλόξιδο είναι το πιο πολύτιμο. 

Και ετοιμολογία «ΞΙΔΙ» ἢ «ΞΥΔΙ»; η λέξη βγαίνει από το οξίδιον υποκοριστικό της λέξης όξος (δὲν παράγεται ἀπὸ τὸ «ὀξύς»)

Το ξίδι δεν έχει μόνο αυτήν την υπέροχη γεύση μαζί με μια σαλάτα και δεν δίνει μόνο λάμψη στα υαλικά σας, αλλά είναι επίσης μια αποθήκη σημαντικών βιταμινών, ανόργανων ουσιών, απαραίτητων αμινοξέων και ενζύμων και έχει μια σειρά από εκπληκτικές θεραπευτικές δυνατότητες .

Η χρήση του ξιδιού για την αποτοξίνωση του οργανισμού χρονολογείται από την εποχή του Ιπποκράτη, ο οποίος συνέστησε μηλόξιδο για τη θεραπεία των πόνων στις αρθρώσεις, στα πεπτικά προβλήματα και τις αιματολογικές διαταραχές. Το μηλόξιδο καταστρέφει τα επιβλαβή για το πεπτικό σύστημα βακτήρια, δημιουργώντας πιο αποτελεσματική πέψη και εξάλειψη των αποβλήτων. Επίσης, βοηθά στη διάλυση του λίπους γεγονός που βελτιώνει τη λειτουργία του ήπατος και των νεφρών που έχουν ως κύρια αποστολή να αποτοξινώνουν το σώμα

Το ξίδι συνιστά μια αποτελεσματική θεραπεία για μια σειρά από ασθένειες που προκαλούν χρόνιο πόνο. Εκείνοι που χρησιμοποιούν συχνά ξίδι ή μηλόξιδο στη διατροφή τους, έχουν αναφέρει ανακούφιση από ημικρανίες, ουρική αρθρίτιδα, χρόνια κόπωση και ρευματοειδή αρθρίτιδα.

Οι 18 πιο θεραπευτικές χρήσεις του ξιδιού είναι:               

1. Επούλωση εγκαυμάτων. Για την ελαχιστοποίηση της φλεγμονής και του οιδήματος, εφαρμόζουμε μηλόξιδο κατ 'ευθείαν από το μπουκάλι στα εγκαύματα. Ανακουφίζει τον πόνο και το τσούξιμο και προλαμβάνει τις φουσκάλες.

2. Απελευθερώνει την αναπνοή.  Αν έχει βουλώσει η μύτη, βράσε νερό με ξίδι και κάνε εισπνοές των υδρατμών. Βράστε σε μια κατσαρόλα με νερό αρκετές κουταλιές της σούπας μηλόξιδο και  εισπνεύστε τον ατμό.

3. Διώχνει τον πονοκέφαλο. Βρέξτε ένα πανί με ξίδι, και τοποθετήστε το σαν κομπρέσα στο μέτωπό σας και ξαπλώστε. Για την ημικρανία, αναμείξτε ίσα μέρη ξίδι και νερό σε μια κατσαρόλα και αφήστε να πάρει μία βράση. Γείρετε το κεφάλι σας πάνω από τη λεκάνη και εισπνεύστε 75 αναπνοές.

4. Απαλύνει τον πονόλαιμο. Κάντε γαργάρες με ένα διάλυμα από ζεστό νερό και ξίδι 50-50.

5. Ανακουφίζει από τα ηλιακά εγκαύματα: Εφαρμόστε κρύο ξίδι στο δέρμα για να ανακουφιστείτε από τον πόνο και να προλάβετε τις φουσκάλες, έχει αντισηπτικές ιδιότητες. (Οι έγκυες γυναίκες πρέπει να το αποφύγουν.)

6. Σταματά τον λόξιγκα. Πιείτε ένα ποτήρι ζεστό νερό, με ένα κουταλάκι του γλυκού ξίδι.

7. Επουλώνει τα τσιμπήματα εντόμων: Κάντε μια πάστα από ξίδι και καλαμποκάλευρο και να την εφαρμόσετε άμεσα σε τσιμπήματα εντόμων ή τσιμπήματα σφήκας, ΟΧΙ όμως σε τσιμπήματα μέλισσας. Στο τσίμπημα της σφήκας το δηλητήριο είναι αλκαλικό και με το ξίδι (όξινο) εξουδετερώνεται.

8. Ανακουφίζει τα πόδια. Ξεπλύνετε καλά τα πόδια αρκετές φορές την ημέρα με ξίδι μήλου μηλίτη. Το οξύ περιεχόμενο του ξιδιού βοηθά να σταματήσει η ανάπτυξη μυκήτων και ανακουφίζει από τον κνησμό.

9. Καταπολεμά τις νυχτερινές εφιδρώσεις. Για νυχτερινές εφιδρώσεις κατά την εμμηνόπαυση, ή για εφίδρωση που προκαλείται από τη γρίπη, σφουγγίστε την επιδερμίδα σας με ξίδι μήλου μηλίτη πριν πάτε για ύπνο.

10. Καταπολεμά την πρωινή αδιαθεσία. Πίνοντας ένα ποτήρι νερό που περιέχει ένα κουταλάκι του γλυκού ξίδι μήλου μηλίτη, το πρωί, θα ανακουφιστείτε από την  πρώιμη ναυτία της εγκυμοσύνης, και είναι ασφαλές για το μωρό.

11. Κάνει καλό στους μυϊκούς πόνους. Μια κουταλιά της σούπας ξίδι κι ένα ποτήρι νερό μειώνει τους μυϊκούς πόνους και την κόπωση, χάρη στα αμινοξέα και τα οξέα του καλίου.

12. Βοηθά στις κράμπες. Οι άνθρωποι που είναι επιρρεπείς στις μυϊκές κράμπες, μπορεί να θεραπεύσουν εύκολα τον πόνο τους με ξίδι. Λειτουργεί ιδιαίτερα καλά για εκείνους που υποφέρουν από κράμπες στα πόδια. Απλά ανακατέψτε 2 κουταλιές της σούπας μηλόξυδο σε ένα ψηλό ποτήρι νερό και πιείτε το γρήγορα. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στις κράμπες και να σας βοηθήσει να αφήσετε πίσω σας τον πόνο. 

13. Κάνει για την δίαιτα. Το ξίδι είναι λιποδιαλυτικό και βοηθάει στην καύση του λίπους στο σώμα. Χρησιμοποιήστε το στα γεύματά σας αν θέλετε να αδυνατίσετε. Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2010 στην επιθεώρηση Annals of Nutrition and Metabolism, αναφέρθηκε ότι 2 κουταλάκια του γλυκού ξίδι κατά τη διάρκεια των γευμάτων μειώνουν τη γλυκαιμική ανταπόκριση της προσλαμβανόμενης τροφής κατά περίπου 20% σε σύγκριση με ένα εικονικό φάρμακο. Το ξίδι βοηθά, επίσης, στη δημιουργία αίσθησης κορεσμού και συνεπώς μειωμένης κατανάλωσης τροφής.

14. Βοηθά στον διαβήτη.  Η ικανότητα του ξιδιού να μετριάζει τα επίπεδα ινσουλίνης και γλυκόζης φαίνεται πως το κάνουν ιδιαίτερα ωφέλιμο για τους διαβητικούς. Σε μια σουηδική μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2005 στο περιοδικό European Journal of Clinical Nutrition, όταν οι συμμετέχοντες έτρωγαν ένα απλό γεύμα υδατανθράκων με βάση το λευκό ψωμί, αλλά συμπλήρωναν με ξίδι, βίωναν σε μικρότερο βαθμό μια απότομη αύξηση γλυκόζης στο αίμα. Η κατανάλωση του ξιδιού στα γεύματα έχει χρησιμοποιηθεί ως θεραπεία στο σπίτι πριν την έλευση της φαρμακευτικής θεραπείας του διαβήτη. 

Σύγχρονες μελέτες δείχνουν όχι το ξίδι μπορεί να μειώσει σημαντικά τα επίπεδα γλυκόζης μετά το φαγητό και να βελτιώσει την αντίσταση στην ινσουλίνη σε διαβητικούς τύπου 2. Η θετική επίδραση του ξιδιού φαίνεται όταν καταναλώνεται με ένα γεύμα υψηλού γλυκαιμικού δείκτη (π.χ. πουρές πατάτας και γάλα χαμηλών λιπαρών) και όχι χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη (π.χ. ολικής άλεσης ψωμί, μαρούλι, τυρί χαμηλών λιπαρών). Φαίνεται πως το οξικό οξύ που περιέχει το ξίδι επιβραδύνει τη γαστρική κένωση (άδειασμα του στομαχιού) και επομένως καθυστερεί την απορρόφηση των σακχάρων ενώ παράλληλα βελτιώνει τον κορεσμό σε υγιή άτομα (την αίσθηση της ικανοποίησης της πείνας). Μετά την προσθήκη 1-2 κουταλιών σούπας ξίδι σε ένα γεύμα που περιέχει υψηλού γλυκαιμικού δείκτη σάκχαρα (π.χ. λευτό ψωμί, ρύζι, μακαρόνια) μειώνονται τα επίπεδα γλυκόζης κατά 25-25% και υπερδιπλασιάζεται ο κορεσμός. Βλέπουμε πως οι δράσεις της προσθήκης του ξιδιού σε ένα γεύμα είναι σημαντικές τόσο λόγω βελτίωσης του οξειδωτικού στρες μέσω της μείωσης της γλυκόζης που απορροφάται όσο και λόγω αύξησης του κορεσμού που μπορεί να οδηγήσει σε μικρότερη κατανάλωση φαγητού για τις επόμενες 2-4 ώρες και κατά συνέπεια καλύτερη διαχείριση του σωματικού βάρους. Επιπλέον, το οξικό οξύ φαίνεται να καταστέλλει τη δράση της δισακχαρίτης, η οποία είναι ένα ειδικό ένζυμο, το οποίο βοηθάει στην καλύτερη απορρόφηση των σακχάρων στο αίμα. Έτσι, μειώνοντας τη λειτουργικότητα του ενζύμου, μειώνεται και η περιττή απορρόφηση γλυκόζης.

Η θετική επίδραση του ξιδιού έχει φανεί και σε διαβητικούς ασθενείς τύπου 1. Με την κατανάλωση 2 κουταλιών της σούπας ξίδι με ανάμεικτο γεύμα παρατηρήθηκε σημαντική μείωση στη γλυκόζη του αίματος μετά τα 30 λεπτά από την κατανάλωση της τροφής. Οι πιθανοί μηχανισμοί δράσεις του ξιδιού που προτάθηκαν παραπάνω ισχύουν και για την περίπτωση του διαβήτη τύπου 1.

14. Περιορίζει την δίψα. Για να μειωθεί η δίψα μπορείς να πιεις ένα ποτήρι νερό στο οποίο έχεις ρίξει μερικές σταγόνες μηλόξιδο.

15. Χρησιμοποίησε μηλόξιδο με μέλι ως τονωτικό γενικής χρήσης που θα σε βοηθήσει να αντιμετωπίσεις παχυσαρκία, αλλεργική ρινίτιδα, άσθμα, εξανθήματα, τροφική δηλητηρίαση, καούρα, πόνο στο λαιμό, κακή όραση, πιτυρίδα, εύθραυστα νύχια και κακή αναπνοή.

16. Κάνει τα δόντια πιο άσπρα. Τα κίτρινα δόντια δεν έχουν καθόλου καλή εμφάνιση γι’ αυτό θα πρέπει να προσθέσετε ξίδι στη ρουτίνα της στοματικής σας υγιεινής. Πριν βουρτσίσετε τα δόντια σας, απλά κάντε γαργάρες με μια μικρή ποσότητα ξιδιού. Μετά τις γαργάρες φτύστε το ξίδι και βουρτσίστε τα δόντια σας όπως συνήθως. 

17. Αντιμετωπίστε τις ψείρες με φυσικό τρόπο. Τα παλιά χρόνια χρησιμοποιούσαν το ξίδι στα παιδιά στο ξέβγαλμα των μαλλιών μετά το λούσιμο για να αποφύγουν τις ψείρες.

18. Αφαιρέστε λεκέδες στα χέρια από μούρα, παντζάρια και κεράσια πλένοντας τα χέρια με ξίδι. Είναι πιο υγιεινό από χημικά καθαριστικά.

Αυτές είναι μόνο κάποιες από τις σημαντικές θεραπευτικές ιδιότητες του ξιδιού, που υπάρχει σε όλες τις κουζίνες. Να θυμόσαστε λοιπόν πως ταυτόχρονα είναι και ένα φάρμακο.

Διαβάστε επίσης

Σαλμονέλωση (σαλμονέλα) με πυρετό, διάρροια, μπορεί να οφείλεται σε άπλυτα λαχανικά ή κακοσυντηρημένα τρόφιμα
Tροφική δηλητηρίαση: 20 συνηθισμένα και ασυνήθιστα αίτια. Ποιά είναι τα συμπτώματα και πως μπορούμε να προστατευτούμε;
Γαστρεντερίτιδα. Τι είναι, τι προκαλεί, πώς εξαπλώνεται και πώς μπορεί να προληφθεί η εξάπλωση της.
Τι πρέπει να κάνετε αν πάθετε τροφική δηλητηρίαση. Ποια τα συμπτώματα που προκαλεί το χαλασμένο φαγητό; 

Κλεοπάτρα Ζουμπουρλή
MSc

Ποια άσκηση κάνει καλό στην υγεία μας; Συστάσεις ειδικών για να γίνουμε περισσότερο δραστήριοι

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Η τακτική άσκηση που αυξάνει την καρδιακή συχνότητα στο 60%-80% της μέγιστης τιμής της, όλες ή τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας μπορεί να οδηγήσει 

• στην αύξηση των επιπέδων της HDL χοληστερόλης έως και 30% και 
• να συμβάλλει στην πρόληψη ή τη βελτίωση της υπέρτασης, 
• της αντίστασης στην ινσουλίνη και 
• του σακχαρώδη διαβήτη, 
• της παχυσαρκίας, 
• του άγχους και 
• της κατάθλιψης. 

Η τακτική άσκηση μπορεί, επίσης, να βοηθήσει τους καπνιστές να διακόψουν και να μειώσουν τον κίνδυνο εμφράγματος ή αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου κατά 50% ή περισσότερο, να ελαττώσει τον κίνδυνο μετεμφραγματικής θνητότητας κατά 25% και να βελτιώσει τα συμπτώματα σε ασθενείς με διαλείπουσα χωλότητα εξαιτίας περιφερικής αρτηριοπάθειας. 
Στα μη καρδιακά οφέλη περιλαμβάνονται 

• η μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου (παχέος εντέρου, προστάτη, μαστού) και 
• η ευεργετικά επίδραση στην οστεοπόρωση, 
• την αρθρίτιδα, 
• τη δυσκοιλιότητα, 
• την αϋπνία και 
• τα μετεμμηνοπαυσιακά συμπτώματα.

Ποσότητα της άσκησης

Παραδοσιακά τα προγράμματα άσκησης εστιάζονται αποκλειστικά αερόβιες δραστηριότητες, όπως το βάδισμα, το τρέξιμο, η ποδηλασία και η κολύμβηση. Πρόσφατα δεδομένα δείχνουν ότι ένα πρόγραμμα δυναμικής προπόνησης (με βάρη) είναι σημαντικό συμπλήρωμα της αερόβιας άσκησης, αυξάνει τη μυϊκή μάζα (με συνοδό αύξηση του ρυθμού του μεταβολισμού), βελτιώνει την ευαισθησία των περιφερικών ιστών στη δράση της ινσουλίνης και βοηθά στην διατήρηση της οστικής μάζας και της μυϊκής ισχύος, ώστε να προλαμβάνονται κακώσεις ή αναπηρίες. Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι η σωματική άσκηση δεν χρειάζεται να γίνεται με ένα παραδοσιακά δομημένο πρόγραμμα, και ότι η ενσωμάτωση της σωματικής δραστηριότητας στην καθημερινή ζωή βελτιώνει αποτελεσματικά τους παράγοντες κινδύνου, το βάρος και τη μακροχρόνια πρόγνωση της καρδιαγγειακής νόσου. Αυτό μπορεί να γίνει με την ενθάρρυνση των ασθενών να χρησιμοποιούν τις σκάλες, να περπατούν όταν έχουν τη δυνατότητα, να ασχολούνται με την κηπουρική, να παίζουν με τα παιδιά κ.τ.λ.

Παραδείγματα μέτριας σωματικής δραστηριότητας:

•   Το πλύσιμο και το κέρωμα του αυτοκινήτου ή το πλύσιμο των παραθύρων ή του πατώματος για 45 λεπτά

•   Την κηπουρική, το χορό (σε κοινωνικές εκδηλώσεις), τη χρήση φτυαριού στον κήπο για 30 λεπτά

•   Το βάδισμα 2,5 χλμ. για 35 λεπτά

•   Το σπρώξιμο στο καροτσάκι του μωρού για 2,5 χλμ. ή η την ποδηλασία για 8 χλμ. για 30 λεπτά

•   Τη χρησιμοποίηση της σκάλας, το φτυάρισμα του χιονιού ή το σχοινάκι για 15 λεπτά

Η άσκηση δεν πρέπει να είναι εξαντλητική αλλά αναζωογονητική και να αυξάνει την καρδιακή συχνότητα. Τα άτομα γυμνάζονται στο σωστό επίπεδο έντασης για να μπορούν να μιλήσουν χωρίς να λαχανιάζουν αλλά η αναπνοή τους δεν επαρκή για να τραγουδήσουν (ζωηρό βάδισμα για 4-5 χλμ./ώρα, όπως όταν προσπαθούμε να προλάβουμε το λεωφορείο). Για τους ασθενείς που μπορούν και είναι πρόθυμοι να παίρνουν το σφυγμό τους, ένας λογικός στόχος είναι να ασκούνται μέχρι να φτάσουν στο 60-80% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας (220-ηλικία σε χρόνια). Επιπρόσθετα, η άσκηση δεν χρειάζεται να γίνεται όλη μια φορά κατά τη διάρκεια της ημέρας για να αποκομίσουμε οφέλη για την υγεία. Είναι σημαντικό η σωματική δραστηριότητα να γίνεται σε μέτρια επίπεδα για 30 λεπτά την ημέρα, όλες ή τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας (και μπορεί σε 3 δεκάλεπτα). Τα οφέλη νια την υγεία μεγιστοποιούνται με την κατανάλωση 3500 Kcal/εβδομάδα, που είναι το ισοδύναμο μέτριας έντασης τρεξίματος ή ποδηλασίας για 1 ώρα την ημέρα.

Πρακτικά βήματα για να γίνουμε περισσότερο δραστήριοι

Είναι σημαντικό, σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, να δημιουργείται το κατάλληλο περιβάλλον, που θα ενθαρρύνει τη σωματική δραστηριότητα και σε ατομικό, όμως, επίπεδο είναι αναγκαίο να ληφθεί η απαραίτητη δράση. 

Για εκείνους που δεν έχουν συνηθίσει έως τώρα να είναι σωματικά δραστήριοι, το βασικό μήνυμα είναι να κάνουν σταδιακά βήματα μέχρι να φτάσουν σε ένα κατάλληλο επίπεδο, το οποίο θα μπορεί να διατηρηθεί σε μακροχρόνια βάση.

Ένας εργαζόμενος μπορεί να αρχίσει με κάτι τόσο απλό όσο είναι το να αποβιβάζεται από το λεωφορείο μία στάση νωρίτερα από την καθιερωμένη και να περπατά την πρόσθετη αυτή απόσταση. Σταδιακά μπορεί να αυξάνει την απόσταση και να χρησιμοποιεί έναν βηματομετρητή για να ελέγχει την πρόοδο που επιτυγχάνει. 

Μια νοικοκυρά θα μπορούσε να επιλέξει να παρκάρει το αυτοκίνητό της μακριά από το μπακάλικο που θα ψωνίσει και να μεταφέρει τις σακούλες στην απόσταση αυτή. 

Για όλους τους ανθρώπους, ο καθορισμός στόχων, ίσως με τη βοήθεια ενός επαγγελματία υγείας που μπορεί να παρέχει συμβουλές σχετικά με το τι είναι κατάλληλο για τον ίδιο, είναι ένα χρήσιμο πρώτο βήμα.

Πίνακας: Αμερικάνικες και ευρωπαϊκές συστάσεις για τη σωματική δραστηριότητα για ενήλικες

Αμερικάνικες συστάσεις	Ευρωπαϊκές συστάσεις (βασισμένες στις συστάσεις του WHO3)
Τουλάχιστον 150 λεπτά/εβδομάδα σωματικής δραστηριότητας μέτριας έντασης ή 75 λεπτά/εβδομάδα έντονης αερόβιας δραστηριότητας	30 λεπτά, κατ’ελάχιστον, σωματικής δραστηριότητας μετρίας έντασης 5 ημέρες την εβδομάδα ή τουλάχιστον 20 λεπτά έντονης αερόβιας δραστηριότητα 3 ημέρες την εβδομάδα
Η δραστηριότητα θα πρέπει να γίνεται σε διαστήματα διάρκειας 10 λεπτών, τουλάχιστον, και να είναι μοιρασμένη κατά μήκος ολόκληρης της εβδομάδας	Η συνολικά επιθυμητή διάρκεια της σωματικής δραστηριότητας μπορεί να επιτυγχάνεται και από διαστήματα σωματικής δραστηριότητας διάρκειας τουλάχιστον 10 λεπτών
Για να έχουν πρόσθετο όφελος οι ενήλικες θα πρέπει να αυξήσουν την αερόβια σωματική δραστηριότητα σε 300 λεπτά/εβδομάδα μέτριας έντασης ή σε 150 λεπτά/εβδομάδα έντονης δραστηριότητας Οι ενήλικες θα πρέπει ακόμα να εφαρμόζουν δραστηριότητες μυϊκής ενδυνάμωσης, μέτριας ή υψηλής έντασης, στις οποίες θα συμμετέχουν όλες οι κύριες μυϊκές ομάδες, 2 ή περισσότερες μέρες της εβδομάδας	Δραστηριότητες που αυξάνουν τη μυϊκή δύναμη και αντοχή θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στις παραπάνω συστάσεις 2 έως 3 ημέρες την εβδομάδα

Δοκιμασία Κόπωσης

Στους ασθενείς με καρδιαγγειακά ή αναπνευστικά προβλήματα ή ασθενείς που διάγουν έναν καθιστικό τρόπο ζωής με πολλαπλούς παράγοντες κινδύνου και που ενδιαφέρονται να συμμετέχουν σε ένα πρόγραμμα έντονης άσκησης πρέπει να διενεργείται δοκιμασία κόπωσης.

Η απότομη έντονη σωματική δραστηριότητα, ίσως αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφράγματος ή άλλου μοιραίου καρδιακού επεισοδίου, ιδίως για τους ανθρώπους που κάνουν καθιστική ζωή και δεν ασκούνται τακτικά. 

Διαβάστε επίσης

• Το περπάτημα, η καλύτερη άσκηση για τους έντονους και στρεσογόνους ρυθμούς που ζούμε
• Το κολύμπι είναι υγεία. Η κολύμβηση κάνει καλό στην καρδιά, στους πνεύμονες, στους μυς, μειώνει το άγχος, δροσίζει
• Η ευεργετική άσκηση της κολύμβησης
• Ασκήσεις που μπορείτε να κάνετε στο σπίτι για την Οστεοπόρωση (video)

Νεανικά Ρευματικά Νοσήματα: Περίπου 1000 παιδιά κάτω των 16 ετών πάσχουν στη χώρα μας

medlabnews.gr iatrikanea

Σύμφωνα με έρευνες, τα Νεανικά Ρευματικά Νοσήματα στη χώρα μας επηρεάζουν περίπου 1000 παιδιά κάτω των 16 ετών, φαινόμενο που παρατηρείται και σε άλλες χώρες του κόσμου. Τα Νεανικά Ρευματικά Νοσήματα είναι μια ομάδα σπάνιων χρόνιων φλεγμονωδών καταστάσεων. Αυτό σημαίνει ότι επιμένουν για πολλά χρόνια και συχνά συνεχίζονται μέχρι και την ενήλικη ζωή.

Η 18η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως «Παγκόσμια Ημέρα Νεανικών Ρευματικών Νοσημάτων». Στόχοι αυτής της ημέρας είναι η ενίσχυση της ευαισθητοποίησης των Επαγγελματιών Υγείας για τα νοσήματα αυτά, η ενημέρωση των γονέων και γενικότερα του κοινωνικού συνόλου ώστε να αναγνωρίσουν τα συμπτώματα έγκαιρα και να συμβάλλουν ενεργά στη στήριξη των παιδιών τους αναφέρει η κα Αθανασία Παππά, Πρόεδρος ΕΛ.Ε.ΑΝ.Α, η οποία νοσεί από την ηλικία των 7 ετών.

Η Νεανική Ιδιοπαθής Αρθρίτιδα είναι μία χρόνια νόσος που χαρακτηρίζεται από επίμονη φλεγμονή των αρθρώσεων. Οι τυπικές ενδείξεις της αρθρικής φλεγμονής είναι ο πόνος, η διόγκωση και ο περιορισμός της κινητικότητας της άρθρωσης. «Ιδιοπαθής» σημαίνει ότι δε γνωρίζουμε την αιτία της και «νεανική», σε αυτήν την περίπτωση, σημαίνει ότι τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται πριν την ηλικία των 16 χρόνων.

Η θεραπεία για την νεανική ιδιοπαθή αρθρίτιδα θα εξαρτηθεί από τα συμπτώματα, την ηλικία και τη γενική κλινική κατάσταση του παιδιού. Θα εξαρτηθεί επίσης από το είδος της ασθένειας που έχει το παιδί και από το πόσο σοβαρή είναι η κατάσταση του. Ένα σχέδιο θεραπείας θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένο στο παιδί σύμφωνα με την διεπιστημονική  ομάδα υγείας. Θα πρέπει να δούμε το πρόβλημα καθολικά για αυτό η συγκεκριμένη ομάδα θα πρέπει να περιλαμβάνει τον πάροχο πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας σε συνεργασία με τον παιδορευματολόγο καθώς επίσης όπου χρειαστεί να περιλαμβάνει και τον ορθοπεδικό, τον φυσιοθεραπευτή, τον ψυχολόγο, τον επισκέπτη υγειάς καθώς  και άλλους επαγγελματίες υγειάς σύμφωνα με την κατάσταση.

Η επιστήμη έχει κάνει μεγάλο άλμα σχετικά με τα θεραπευτικά σχήματα για τις νεανικές αρθρίτιδες. Ακόμα όμως έχουμε πολύ δρόμο μιας και αρκετά από τα φάρμακα που έχουν ανακαλυφθεί τα τελευταία χρόνια είναι περιορισμένα για τα παιδιά που πάσχουν από κάποιο νεανικό ρευματικό νόσημα. Ο στόχος της θεραπείας είναι ο περιορισμός της φλεγμονής, του πόνου και των παραμορφώσεων καθώς και η διατήρηση της λειτουργείας των αρθρώσεων για μια ποιοτικότερη ζωή του παιδιού στην καθημερινότητά του. Ορισμένα όργανα όπως τα μάτια και η καρδιά μπορεί να επηρεαστούν από το νόσημα για αυτό το λόγο θα πρέπει να ελέγχονται συχνά.

Διαβάστε επίσης:

Αρθρίτιδες. Οστεοαρθρίτιδα, ρευματοειδής αρθρίτιδα, ποδάγρα ή ουρική αρθρίτιδα. Τι να κάνετε για να ζείτε καλά με την αρθρίτιδα. 
Τι είναι ο ρευματολόγος και για ποιους λόγους πρέπει να τον επισκεφτείτε;
Τι πρέπει να τρώνε ασθενείς με αρθρίτιδα; Τροφές με αντιφλεγμονώδη δράση που βελτιώνουν την πορεία της νόσου;

Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης. Χαρακτηρίζεται με εξουθενωτική κούραση, μυϊκούς πόνους, εκνευρισμό, κακή συγκέντρωση

της Βικτωρίας Πολύζου, συμβούλου ψυχικής υγείας, medlabnews.gr iatrikanea

Η κόπωση είναι ένα κοινό σε όλους μας αίσθημα, ένα αίσθημα αδυναμίας, εξασθένισης και απουσίας ενεργητικότητας. Σαν κάτι να μην πηγαίνει καλά, σαν οι δυνάμεις να μην φτάνουν για να αντεπεξέλθουμε στο έργο της ημέρας που έχουμε μπροστά μας.

Η κόπωση αποτελεί συχνό παράπονο των ασθενών που επισκέπτονται ιατρούς οποιασδήποτε ειδικότητας. Πολλές φορές οι πάσχοντες αποδίδουν αυτήν τη γενική αδυναμία και την κούραση, σε ψυχολογικούς λόγους.

Από την Βικτοριανή εποχή περιγράφεται ένα σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από ανεξήγητο χρόνιο αίσθημα κόπωσης, τόσο έντονης που καταντά κάθε δραστηριότητα τιτάνιο έργο. Η κόπωση αυτή επιδεινώνεται με την σωματική άσκηση, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που συνοδεύεται από εκνευρισμό, κακή συγκέντρωση και μυϊκούς πόνους. Τότε, η νοσολογική αυτή οντότητα ονομάζονταν νευρασθένεια. Η σύγχρονη ονομασία της είναι "σύνδρομο χρόνιας κόπωσης" Chronic fatigue syndrome (CFS).

Το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης είναι μια διαταραχή αγνώστου αιτιολογίας που χαρακτηρίζεται από εξουθενωτική κόπωση συνοδευόμενη από σωματικά, συστηματικά και νευροψυχολογικά συμπτώματα. Το σύνδρομο δεν είναι νέο και πιθανά τα άτομα που στο παρελθόν διαγνώστηκαν ως πάσχοντα από μελαγχολία, νευρασθένεια, σύνδρομο προσπάθειας, χρόνια βρουκέλλωση, επιδημική νευρομυασθένια, μυαλγική εγκεφαλομυελίτιδα, υπογλυκαιμία, χρόνια καντιντίαση, χρόνια μονοπυρήνωση, χρόνια λοίμωξη από το ιό Epstein-Barr και σύνδρομο μεταϊογενούς κόπωσης έπασχαν από το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.

Το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης είναι δύο φορές πιο συχνό στις γυναίκες από ότι στους άνδρες, ενώ και η ηλικία των ασθενών γενικά κυμαίνεται από 25-45 ετών, παρόλο που έχουν περιγραφεί περιπτώσεις παιδιών και υπερηλίκων.

Που οφείλεται το Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης;

Οι πολλές ονομασίες του συνδρόμου αντικατοπτρίζουν και τις πολλαπλές και αμφιλεγόμενες υποθέσεις σχετικά με την αιτιολογία του. Το σύνδρομο φαίνεται να είναι συχνά μεταλοιμώδες και να σχετίζεται με ήπιες διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος και την καθιστική ζωή στην παιδική ηλικία, αλλά και να συνοδεύεται συνήθως από νευροψυχολογικά συμπτώματα ή και κατάθλιψη.

Παλαιότερα υπήρχαν υποψίες ότι είναι ο ιός του Epstein-Barr που προκαλούσε την ασθένεια. Παράλληλα είχε παρατηρηθεί ότι το σύνδρομο αυτό παρουσιαζόταν μετά από μόλυνση, όπως για παράδειγμα μετά από ηπατίτιδα ή ακόμη μετά από το κοινό κρυολόγημα.

Παρά τις διαπιστώσεις αυτές δεν έχει βρεθεί ακόμη το τι προκαλεί την πάθηση. Οι παράγοντες κινδύνου που συσχετίζονται με το σύνδρομο της χρόνιας κόπωσης είναι το συναισθηματικό στρες, οι ορμονικές διαταραχές, οι αλλεργίες, η έκθεση σε ορισμένες τοξίνες, η υπερβολική λήψη αντιβιοτικών, η λοίμωξη από μύκητες, η ύπαρξη κάποιου εντεροϊού, όπως ο ιός της πολυομυελίτιδας, του έρπη κ.ά.

Οι ασθένειες που συνοδεύονται από χρόνια κούραση είναι πολλές και επηρεάζουν πολλά συστήματα του ανθρώπινου οργανισμού. 

Μερικές από αυτές είναι οι εξής:

•Οι διάφορες μορφές αναιμίας ακόμη και οι πολύ συχνές αναιμίες λόγω έλλειψης σιδήρου.

•Οι ενδοκρινολογικές παθήσεις όπως ο υποθυρεοειδισμός, ο διαβήτης, η νόσος του Addison και η ακρομεγαλία.

•Οι καρδιακές παθήσεις, όπως η καρδιακή ανεπάρκεια.

•Οι διάφορες μορφές αρθρίτιδας, η χρόνια νεανική ρευματοειδής αρθρίτιδα και ο ερυθηματώδης λύκος.

•Οι κακοήθεις νόσοι.

•Οι μολυσματικές ασθένειες, οι ιώσεις, οι βακτηριδιακές λοιμώξεις, το AIDS, η φυματίωση, η μαλάρια, η γρίπη και η λοιμώδης μονοπυρήνωση.

•Η κακή διατροφή, η υπερβολική σωματική εξάσκηση, οι διάφορες μορφές αλλεργίας, οι αϋπνίες, το στρες και η κατάθλιψη.

•Η λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων, όπως είναι τα αντιισταμινικά (που χρησιμοποιούνται εναντίον της αλλεργίας), τα ηρεμιστικά, ορισμένα αναλγητικά, τα αντί-υπερτασικά, τα διουρητικά κ.ά.

Επομένως, επειδή η κούραση είναι ένα σύμπτωμα που υπάρχει σε πολλές ασθένειες, είναι σημαντικό να γίνει μια καλή κλινική και εργαστηριακή διερεύνηση του ασθενούς για να αποκλειστούν όλες οι άλλες γνωστές αιτίες που προκαλούν κούραση.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

• Κόπωση που δεν οφείλεται σε σωματική άσκηση και δεν υποχωρεί με τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής.
• Επίμονος χαμηλός πυρετός
• Πόνος στους μυς και στις αρθρώσεις
• Σωματική αδυναμία
• Αϋπνία ή υπερβολικός ύπνος
• Πονόλαιμος με φαρυγγίτιδα
• Πονοκέφαλος που μπορεί να παρουσιάζεται με διαφορετικό τρόπο και τύπο
• Μεγάλοι λεμφαδένες στο λαιμό ή στις μασχάλες
• Αδυναμία συγκέντρωσης και μνήμης
• Συμπτώματα που δεν υποχωρούν για μεγάλο χρονικό διάστημα (έως και 6 μήνες) με αποτέλεσμα της εκδήλωση σωματικής εξάντλησης.
• Κατάθλιψη

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

Η χρόνια κόπωση είναι η κούραση που εκδηλώνεται σχεδόν καθημερινά και για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τα κριτήρια του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης σχετίζονται τόσο με τη διάρκεια των συμπτωμάτων (περισσότερο από έξι μήνες) όσο και με τα ίδια τα συμπτώματα (πονόλαιμος, πονοκέφαλος, πόνος στις αρθρώσεις, πόνος στα άκρα, διόγκωση των λεμφαδένων, διαταραχές ύπνου, έλλειψη συγκέντρωσης και αίσθηση κόπωσης με την παραμικρή άσκηση). Η διάγνωση της πάθησης γίνεται αφού πρώτα αποκλειστούν οργανικές αιτίες όπως χρόνιες φλεγμονώδεις διεργασίες, παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα και των επινεφριδίων και -σπανιότερα- κακοήθειες. 

Για να τεθεί η διάγνωση του συνδρόμου χρονίας κόπωσης πρέπει να πληρούνται κάποιες προϋποθέσεις

• τα συμπτώματα να διαρκούν πάνω από 6 μήνες
• να μην είναι αποτέλεσμα ακραίας σωματικής καταπόνησης
• τα συμπτώματα να μην ανακουφίζονται πολύ με την ξεκούραση
• να προκαλεί σημαντική μείωση των δραστηριοτήτων του πάσχοντος
• να υπάρχουν τέσσερα από τα παρακάτω συμπτώματα

•  υποκειμενικό αίσθημα προβλημάτων στη μνήμη
•  πονόλαιμος
•  ευαίσθητοι λεμφαδένες
•  μυϊκοί πόνοι
•  πόνοι στις αρθρώσεις
•  πονοκέφαλος
•  απουσία του αισθήματος αναζωογόνησης που νιώθουμε μετά από έναν καλό ύπνο
•  κακουχία πέραν των 24 ωρών μετά από έντονη σωματική κόπωση

Επιπλέον, όπως είναι λογικό, θα πρέπει να έχει αποκλειστεί η παρουσία κάποιας σωματικής ή ψυχικής πάθησης που θα μπορούσε να εξηγήσει την κόπωση.

Η διάκριση του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης από την κατάθλιψη είναι ιδιαίτερα δύσκολη. 

Για πολλούς ειδικούς, το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης δεν είναι παρά μια παραλλαγή της κατάθλιψης. Δεν θα έπρεπε όμως κάποιος καταθλιπτικός να νιώθει θλίψη; Η απάντηση είναι "όχι απαραίτητα". Το συναίσθημα θλίψης δεν αποτελεί παρά ένα από τα συμπτώματα της κατάθλιψης, και μπορεί να υπάρχει κατάθλιψη χωρίς κανένα συναίσθημα λύπης (παλιότερα αυτή η μορφή κατάθλιψης αποκαλούταν "γελαστή κατάθλιψη").

Πέραν από το αρκετά νεφελώδες ακόμα τοπίο περί την σχέση κατάθλιψης- συνδρόμου χρόνιας κόπωσης, το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης αλληλοεπικαλύπτεται σε μεγάλο βαθμό και με αυτό που στην επίσημη ψυχιατρική νοσολογία αποκαλείται διαταραχή σωματοποίησης. Η θεωρία είναι απλή: με τον ίδιο τρόπο που τα μαλλιά μας μπορεί να ασπρίσουν μέσα σε μια νύχτα αν στενοχωρηθούμε πολύ, το σώμα μας παράγει συχνά σωματικά συμπτώματα, καθόλα πραγματικά και όχι αποκυήματα της φαντασίας μας, που είναι αποτέλεσμα όχι κάποιας σωματικής πάθησης αλλά μιας ψυχολογικής δυσφορίας που δεν μπορεί να εκφραστεί με άλλο τρόπο. Με κάποιο τρόπο, το σώμα μας μας εκδικείται για όλα εκείνα τα συναισθήματα που κρύβουμε κάτω από το χαλί χωρίς να τα επεξεργαστούμε.

Υπάρχει περίπτωση το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης να μην έχει ψυχολογικά αίτια; 

Πολλές μελέτες την τελευταία εικοσιπενταετία προσπάθησαν να συνδέσουν το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης με οξεία ή εμμένουσα λοίμωξη από τον ιό Epstein Barr (EBV), τον κυτταρομεγαλοϊό, τον ερπητοϊό τύπου 6 (HHV-6), τους ρετροϊούς, τους εντεροϊούς, (αλλά και την Candida albicans, το Mycoplasma spp., την Coxiella burnetii και τα Chlamydia pneumoniae), χωρίς να καταφέρουν να αποδείξουν την άμεση ιογενή παθογένεση του συνδρόμου αν και υψηλοί τίτλοι αντισωμάτων προς αρκετούς ιούς έχουν ανιχνευτεί σε πολλούς ασθενείς.

Πολλές διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος, αβέβαιης λειτουργικής σημασίας, όπως ήπιες αυξήσεις των αντιπυρηνικών αντισωμάτων, μειώσεις των υποομάδων των ανοσοσφαιρινών, ανεπάρκεια του λεμφοκυτταρικού πολλαπλασιασμού λόγω μιτογόνων, διαταραχές στην παραγωγή κυτταροκινών αλλά και στις ποσοστιαίες αναλογίες των λεμφοκυτταρικών υποπληθυσμών έχουν αναφερθεί σε πάσχοντες από σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, αλλά δεν μπορούν ούτε αυτές να συσχετιστούν με το σύνδρομο, αφού δεν ανιχνεύονται σε όλους τους ασθενείς και δεν σχετίζονται με την βαρύτητα της νόσου.

Διαταραχές του υποθαλαμικού- υποφυσιακού- επινεφριδιακού άξονα έχουν εντοπιστεί σε διάφορες ελεγχόμενες μελέτες, με κάποια στοιχεία για ομαλοποίηση μετά την υποχώρηση της κόπωσης. Αυτές οι νευροενδοκρινικές ανωμαλίες θα μπορούσαν να συμβάλουν στην μειωμένη ενέργεια και καταθλιπτική διάθεση των ασθενών

Ήπια έως μέτρια κατάθλιψη είναι παρούσα στο μισό έως τα δύο τρίτα των ασθενών. Στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι αντιδραστική, αλλά ο επιπολασμός της είναι μεγαλύτερος από αυτόν που εμφανίζεται σε άλλες χρόνιες ασθένειες και ως εκ τούτου ορισμένοι προτείνουν ότι το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης είναι ουσιαστικά μία ψυχιατρική διαταραχή και ότι οι διάφορες νευροενδοκρινικές και ανοσολογικές διαταραχές εμφανίζονται δευτεροπαθώς.

Υπάρχει θεραπεία;

Δεν υπάρχει κάποια εξειδικευμένη θεραπεία για το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης. Αρχικά συνιστάται ανάπαυση και διακοπή των δραστηριοτήτων εκείνων που επιβαρύνουν τον οργανισμό με παράλληλη λήψη μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων ή ασπιρίνης. Σε περίπτωση που τα συμπτώματα περιλαμβάνουν αϋπνία και μυϊκούς πόνους, χορηγούνται αναστολείς της μονοαμινοξειδάσης, φλουοξετίνη  και τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά, καθώς επίσης ενέσεις γ-σφαιρίνης. Αποτελεσματικοί επίσης για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος είναι οι αναστολείς H2 της ισταμίνης, όπως είναι η σιμετιδίνη και η ρανιτιδίνη. Σε όλες τις περιπτώσεις χρόνιας κόπωσης συνιστάται η δοκιμαστική χορήγηση πλήρους σχήματος αντικαταθλιπτικής αγωγής για 1 - 2 μήνες, με το σκεπτικό ότι, αν τα συμπτώματα είναι ψυχογενή, θα βελτιωθούν με τα αντικαταθλιπτικά. Η αγωγή αυτή, ιδίως αν συνδυαστεί με ψυχοθεραπεία, πολύ συχνά οδηγεί σε αποδρομή των συμπτωμάτων. Σε διαφορετική περίπτωση, τα θεραπευτικά περιθώρια είναι στενά.

Πολλοί ασθενείς του Σ.Χ.Κ. αντιμετωπίζουν ψυχολογικές διαταραχές, όπως κατάθλιψη, οι οποίες σημειώνουν βελτίωση μετά από θεραπευτική αγωγή.

Ασθενείς του Σ.Χ.Κ. οφείλουν να διατηρούν δραστήρια κοινωνική ζωή και να ενθαρρύνονται για κάτι τέτοιο. 

Επίσης σημαντικό ρόλο στην θεραπευτική του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης παίζει η σωματική άσκηση.  Ακόμη και η ήπια φυσική άσκηση τους ωφελεί. Για τους εντελώς αγύμναστους καλό θα ήταν να ξεκινούν με διατάσεις και ολιγόλεπτη αεροβική άσκηση, τόση ώστε να μην νιώθουν εξαντλημένοι την επόμενη ημέρα. Με την πάροδο του χρόνου, η φυσική κατάσταση βελτιώνεται σταθερά και η ανοχή στην κόπωση αυξάνει.

Εναλλακτικές θεραπείες όπως ο βελονισμός,  το μασάζ και το τάι τσι έχουν αποδειχθεί ωφέλιμες σε αρκετούς ασθενείς με σύνδρομο χρόνιας κόπωσης. Αποτελεσματικά αποδεικνύονται τα μανιτάρια Shiitake, η γλυκόριζα, ο αστράγαλος, το σιβηριανό και ασιατικό τζίνσενγκ, η λάππα και το silymarin που αποτελεί συστατικό του γαϊδουράγκαθου.

Τέλος είναι πολύ σημαντικό να ακολουθηθεί ένα πρόγραμμα υγιεινής διατροφής. Αποφύγετε την καφεΐνη, τον ντεκαφεϊνέ καφέ, το αλκοόλ, το αλάτι, τη ραφιναρισμένη ζάχαρη, τα τηγανητά, τα λίπη και το άσπρο αλεύρι και εντάξτε στη διατροφή σας τα φασόλια, το ρύζι, το ψάρι, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα φρούτα και τα λαχανικά, καθώς επίσης τα φύκια, τα μανιτάρια Shiitake, τη γλυκόριζα και το σκόρδο. Μπορείτε, επίσης, να λάβετε συμπληρώματα συνενζύμου Q10 και βιταμίνης Β12, μαγνήσιο, λεκιθίνη αυγού, βιταμίνη C, Β5 και Β6, Β-καροτίνη, ψευδάργυρο, σελήνιο, χρώμιο και μαγγάνιο.

Διαβάστε επίσης

• Νιώθετε συνεχώς κούραση, δυσφορία, υπνηλία; Κοινά αίτια, που μπορεί να οφείλεται αυτό.
• Πόνος στους μύες, αίσθημα κόπωσης, πονοκέφαλος, αφηρημάδα, διαταραχές του ύπνου, μπορεί να οφείλονται σε μια ρευματική πάθηση την ινομυαλγία.
• Νιώθετε έντονη κούραση, εξάντληση, πονοκεφάλους, διαταραχές ύπνου; Πολύ πιθανό να έχετε Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης (ΣΧΚ)